Zamrożony bark a ukryty stan zapalny – co ma do tego limfa i jelita?

Zamrożony bark (ang. frozen shoulder) to coś więcej niż tylko „ból w ramieniu”. To sygnał, że organizm uruchomił mechanizm obronny. A jeśli do tej pory sądziłaś, że przyczyną jest wiek, menopauza uraz albo zła pozycja podczas snu – przeczytaj ten tekst do końca. Wiele rzeczy może Cię zaskoczyć.

Co to właściwie jest zamrożony bark?

Zamrożony bark to zespół, w którym torebka stawowa otaczająca staw ramienny ulega zapaleniu, pogrubieniu i sztywnieniu. W efekcie ruchomość barku dramatycznie się ogranicza, a każdy ruch boli – szczególnie przy unoszeniu ręki do góry czy sięganiu za plecy. Z medycznego punktu widzenia mówimy o zarostowym zapaleniu torebki stawowej (adhesive capsulitis), które rozwija się powoli, ale może utrzymywać się nawet przez 2–3 lata.

Statystyki nie kłamią – kogo dotyka najczęściej?

Zamrożony bark dotyczy około 2–5% populacji, jednak u osób z cukrzycą ten odsetek rośnie nawet do 20%, co wskazuje na metaboliczne powiązania. (Zreik et al., Frontiers in Medicine, 2021)

Najczęściej pojawia się między 40. a 60. rokiem życia, ze szczytem zachorowań około 55–56 roku życia, a kobiety są bardziej narażone niż mężczyźni – stanowią około 60% przypadków. Co ciekawe, częściej dotyczy niedominującej ręki, czyli u osób praworęcznych – lewej, ale w około 8–10% przypadków pacjenci doświadczają też objawów obustronnych.

Dlaczego zamrożony bark dotyka częściej lewe ramię?

Bo układ limfatyczny jest asymetryczny i lewa strona zbiera płyn z ¾ ciała. Łatwiej więc dochodzi z tej strony do zablokowania. Ponadto zwykle prawa strona, jako dominująca, ma więcej ruchu na co dzień, co powoduje, że limfa jest sprawniej przesuwana. Dlaczego to ma takie znaczenie? Bo układ limfatyczny nie posiada swojego napędu, jego sprawność zależy od pracy mięśniowej.

Co wywołuje ten stan? Wiek to nie wszystko

W większości przypadków przyczyna pozostaje „idiopatyczna”, czyli nieznana. Ale coraz więcej badań wskazuje, że zamrożony bark może być tylko objawem głębszego problemu: przewlekłego stanu zapalnego.

Czynniki ryzyka obejmują m.in.:

• zaburzenia gospodarki cukrowej (insulinooporność, cukrzyca)
  
• choroby tarczycy (szczególnie Hashimoto)
  
• choroby autoimmunologiczne
  
• zaburzenia hormonalne
  
• długotrwały stres i brak snu
  
• ograniczenie ruchu i siedzący tryb życia
  

A teraz dodajmy do tego rolę układu limfatycznego i jelit – i nagle wszystko zaczyna się łączyć.

Układ limfatyczny – cichy bohater lub zapomniany sabotażysta

W okolicy pachy i barku przebiega gęsta sieć naczyń i węzłów chłonnych. Układ limfatyczny działa jak „kanał ściekowy” organizmu – odprowadza toksyny, białka zapalne i zbędne płyny z tkanek.

Kiedy limfa przestaje płynąć swobodnie – np. z powodu braku ruchu, ucisku, stresu czy przewlekłego zapalenia – dochodzi do zastoju. A zastój to zaproszenie do… więcej stanu zapalnego.

Nieprzypadkowo kobiety po operacjach piersi, radioterapii czy usunięciu węzłów chłonnych często doświadczają zamrożonego barku – bo układ limfatyczny został przeciążony lub uszkodzony.

A co z tym mają wspólnego jelita?

Więcej, niż myślisz. Jelita odpowiadają nie tylko za trawienie, ale też za odporność, regulację zapalenia i równowagę hormonalną. Jeśli bariera jelitowa jest nieszczelna (leaky gut), do krwiobiegu mogą przedostawać się cząsteczki, które nie powinny się tam znaleźć. Pobudzają one układ odpornościowy do reakcji zapalnej. W efekcie organizm zaczyna „płonąć” od środka – cicho, ale konsekwentnie. U jednych objawi się to jako mgła mózgowa czy przewlekłe zmęczenie. Inne osoby będą miały problemy z wagą, a  jeszcze inne –  zamrożony bark.

Czy da się coś z tym zrobić?

Tak – i nie chodzi o fizjoterapię czy zastrzyki przeciwzapalne, które są nieskuteczne na dłuższą metę, choć doraźnie mogą przynieść ulgę.

Długofalowe rozwiązanie to praca z przyczyną, a nie tylko objawem:

✔️ uruchomienie limfy (ruch, oddech, automasaż, szczotkowanie)
✔️ regeneracja jelit (dieta, nawodnienie, suplementacja)
✔️ wyciszenie ukrytego stanu zapalnego
✔️ przywrócenie rytmu dobowego i redukcja stresu

Właśnie dlatego stworzyłam program rewitalizacji jelit „Jelit Moc” – specjalnie dla kobiet po 50-tce, które chcą wrócić do ruchu, energii i sprawności – zaczynając od fundamentów.

Źródła:

• Zreik, M. et al. (2021). Adhesive Capsulitis of the Shoulder: A Review of Current Concepts. Frontiers in Medicine.
  
• Adamed Expert: Zespół bolesnego barku – tzw. Frozen Shoulder.
  
• PMC: Laterality in frozen shoulder
  
• Rehasport.pl, FormGL, Fizjoterapeuty.pl – opracowania medyczne dla fizjoterapeutów i pacjentów.

Korzystam z Canva